Lądek Zdrój – dzwony kaplicy p. w. św. Jerzego i kaplicy p. w. św. Rocha

Fot: Helena Milanowska w: Google.com

Lądek Zdrój – dzwony kaplicy p.w. św. Jerzego i kaplicy św. Rocha 

Pierwszą kaplicę p. w. św. Jerzego, nakładem własnych środków wybudował w 1498 książę ziębicki i hrabia kłodzki Jerzy Podiebradowicz[1]To pewnie o niej w 1560 r. wielebny Christophorus Naetius pisał tymi słowy: „patronem był Jerzy, na cześć którego zbudowano kaplicę w termach.”[2]

Z kolei dziekan kłodzki – Hieronim Keck, po wizytacji kanonicznej w 1631 r., odnotował w księdze dekanalnej, że: „Kiedyś na terenie łaźni przylegających do miasta znajdowała się kaplica zbudowana na cześć św. Jerzego, ale kaplica i dom zostały zniszczone wiele lat temu. (…)”[3]

N/z: fragment tekstu z księgi dekanalnej Naetiusa i Kecka, s. 102

Tenże sam Keck w innym miejscu księgi dekanalnej zanotował, że „Kiedyś na terenie łaźni w Landeck znajdowała się kaplica św. Jerzego, ale obecnie nie ma po niej nawet najmniejszego śladu.[4]

N/z: fragment tekstu z księgi dekanalnej Naetiusa i Kecka, s. 193

Niestety, ani Naetius, ani Keck nie wspominają ani słowem o dzwonie w kaplicy. Ze źródeł wiemy tylko, że Keck kazał odbudować kaplicę w 1637 r., jako obiekt drewniany. Kaplica murowana powstała dopiero w 1665 r. i zaraz potem wyposażona została w trzy dzwony.[5]

Z notatki prasowej zamieszczonej w Landecker Stadtblatt und Nachrichten” dowiadujemy się bowiem, że „dnia 21 czerwca 1865 r., niejako przy okazji obchodów dwusetnej rocznicy powstania kaplicy p.w. św. Jerzego, w której odbyło się uroczyste nabożeństwo, a także dowiadujemy się, że do 1860 roku były trzy dzwony na wieży. Większy dzwon został umieszczony na wieży przy kaplicy  p.w. św. Rocha, ponieważ jej mały dzwon pękł w 1860 roku, a nowy dzwon nie został zakupiony. [6] Nie udało się jednak natrafić na informację dotyczącą charakterystyki tych dzwonów.

N/z: Kaplica św. Jerzego wg grafiki F. Rosmäslera z 1843 r. Widoczna sygnaturka na dachu i wieża zegarowa / dzwonnica z niewielkim dzwonem. Zbigniew Waluś - zbiory prywatne w:  https://polska-org.pl/9525593,foto.html?idEntity=3301596

 Z kolei, z relacji reportera „Gebirgsbote” z 05.07.1917 r. z rekwizycji dzwonów, wiemy tylko, że  były to najstarsze  dzwony w Lądku Zdroju, i pochodziły z 1668 roku. Jaki jest stan obecny pozwolić może ustalić chyba tylko wizja lokalna.[7]

Kolejna relacja z tego samego okresu zamieszczona w „Landecker Stadtblatt…” przybliża nam szczegóły parametrów dzwonów w kaplicy. Podaje też inną datę odlania dzwonów: 1666 r. [8]

Jak wynika z tablei nie były to duże dzwony, większyz nich ważył tylko 18 kg, jego średnica wynosiła 29,5 cm, a wysokość - 22,5 cm. Mniejszy ważył 16 kg, średnica wynosiła 26,5 cm, a wysokość - 21 cm. 

  N/z: fragment tekstu z Landecker Stadtblatt z 1917 r. z tabelą przedstawiającą parametry dzwonów kaplicy p. w. św. Jerzego - opracowanie własne.

W przypadku kaplicy p. w. św. Rocha dostępne mi źródła milczą na tę chwilę o historii dzwonów z sygnaturki tej kaplicy. Z wcześniej przywołanego źródła wiadomo tylko, że prawdopodobnie do 1860 r. kaplica posiadała jeden dzwon, który w owym roku pękł. Został  zastąpiony przez jeden z dzwonów z kaplicy  p.w.  św. Jerzego.

N/z: kaplica p. w. św. Rocha w: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_%C5%9Bw._Rocha_w_L%C4%85dku-Zdroju

Czy dziś kaplica posiada dzwon, a jeżeli tak, to jaki, trudno mi ustalić. Niemniej jednak, na podstawie relacji w „Landecker Stadtblatt und Nachrichten” z czerwca 1917 r. wiemy, że w owym czasie w dzwonnicy kaplicy był jeden niewielki dzwon  o średnicy 49,5 cm, wysokości 36 cm i wadze – 60 kg. W ujętym w  relacji zestawieniu nie podano roku odlania tego dzwonu.[9]

N/z: fragment tekstu z Landecker Stadtblatt z 1917 r. z tabelą przedstawiającą parametry dzwonów kaplicy p. w. św. Rocha - opracowanie własne.

W latach osiemdziesiątych ub. w. kaplicę strawił pożar. Czy był wówczas w jej sygnaturce dzwon, a jeżeli tak, to czy uległ zniszczeniu? Czy po odbudowie kaplicy w pod koniec pierwszej dekady XXI w. w sygnaturce umieszczono nowy dzwon? To niezbyt odległe czasy, więc może znajdą się świadkowie, dokumenty, zdjęcia, mogące dać odpowiedź na te pytania.