Konradów - dzwony kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego
O dzwonach z kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Konradowie udało się zgromadzić wiedzę tylko z okresu XVI / XVII w. oraz zdobyć ciekawą relację z uroczystości poświęcenia nowych dzwonów w 1924 r. Na dziś reszta historii dzwonów z tego kościoła utonęła w mrokach historii. Niezwykle pomocne w wydobyciu ich z ciemności było by wsparcie lokalnej społeczności i na to liczę.
Zbigniew Sobański
Fot: Jacek Halicki CC BY 3.0 pl
Konradów - dzwony kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego
Pierwsza pisemna wzmianka o dzwonach z kościoła w Konradowie pochodzi od Christopha Naetiusa, który w 1561 r., w wyniku wizytacji kanonicznej, w księdze dekanalnej wśród wielu przedmiotów kultu religijnego zapisał m. in. trzy dzwony, nie podając przy tym żadnych szczegółów z nimi związanych[1].
N/z: fragment tekstu księgi dekanalnej Naetiusa i Kecka - inwentaryzacja kościoła z 1560 r.
O dziwo, kolejny z wizytujących tenże kościół, dziekan kłodzki Hieronim Keck w prowadzonej przez siebie księdze dekanalnej w 1631 r. już o tych trzech dzwonach nie wspomina, wymienia za to, wśród dużo większej liczby przedmiotów liturgicznych, niż za Naetiusa, tylko jeden dzwonek przy ołtarzu.[2] Być może stan taki był efektem toczącej się wojny trzydziestoletniej i związanych z nią rabunków lub też pożarów.
N/z: fragment tekstu księgi dekanalnej Naetiusa i Kecka - inwentaryzacja kościoła z 1631 r.
Poszukując źródeł informacji o dzwonach z Konradowa udało mi się natrafić na wydawane w okresie przed II Wojną Światową w Lądku Zdroju lokalne czasopismo „Landecker Stadtblatt und Nachrichten”, które, nie pierwszy zresztą raz, dostarczyło mi cennych informacji związanych z ich historią. W numerze 22 z soboty, 3 maja 1924 r. lokalny reporter czasopisma zdał relację z poświęcenia dwóch nowych dzwonów dla kościoła w Konradowie.[3]
N/z: winieta Landecker Stadtblatt und Nachrichten z 03.05.1924 r.
Ze względu na unikalny, myślę walor poznawczy, oddający nastrój tego wydarzenia, przytaczam relację reportera bez większych zmian i w całości. A tenże pisze: „Inauguracja dwóch nowych dzwonów odbyła się w dwa dni świąteczne z udziałem całej lokalnej społeczności. Poczyniono szeroko zakrojone przygotowania, aby zapewnić godne świętowanie, Nawet jeśli pogoda nie do końca sprzyjała, to przynajmniej z góry było spokojnie. O godzinie trzeciej po południu przed gospodą Weinitschke ustawiła się procesja, aby uroczyście uderzyć w dzwony. Procesję otwierały dzieci w wieku szkolnym.”[4]
I dalej: „Za nimi podążali; orkiestra, stowarzyszenie wojskowe, katolickie stowarzyszenie mężczyzn, klub kolarski i duchowieństwo. Po tym nastąpił przejazd udekorowany wieńcami i równie udekorowanymi dzwonami. Duży powóz z wieńcem. Za nim podążały matki chrzestne, żony właścicieli gospodarstw: Faber, Kuschel, Hauck, (2 panie – przyp. aut.) Werner i Rudeck oraz rada kościelna. Procesja najpierw udała się na plebanię. Następnie w kościele odbyło się uroczyste nabożeństwo.”[5]
Zakończenie uroczystości reporter relacjonuje następująco: „Pod koniec nabożeństwa miejscowy ksiądz wygłosił następujące słowa: „Jestem głosem wołającego na pustyni”. Prowokujące do myślenia przemówienie rozpoczęło się od wyjaśnienia znaczenia dzwonów w ogóle, a w szczególności nowych, które mają zostać poświęcone. Większy z nich - dzwon św. Krzyża, lub dzwon Zbawiciela, jest poświęcony św. Krzyżowi, podobnie jak kościół.”[6]
„Przedstawia Ukrzyżowanego i napis nad nim: In cruce salus. Mniejszy dzwon, Alve lub dzwon maryjny, nosi na płaszczu wizerunek Matki Bożej z Bożym Dzieciątkiem, a nad nim słowa: Ave Maria. Po kazaniu procesja ponownie uformowała się i przeszła na dziedziniec parafialny. Tutaj najpierw odmówiono przepisane psalmy, po czym pastor Tschöpe z Rengersdorf (Krosnowice) dokonał konsekracji w asyście pastorów; Brehla z Neuwaltersdorf, Zahltena z Kunzendorf (Trzebieszowice), Becka z Heinzendorf (Skrzynka) , Simona z Konradswalde (Konradów). Ceremonię zakończył chór męski. Dzwony zostały nastrojone w tonacjach b, des, t i odlane w odlewni dzwonów Urlich w Applda w Turyngii.”[7]
Jak wynika z relacji, uroczystość poświęcenia nowych dzwonów odbyła się 3 maja 1924. Z kolei, z relacji zamieszczonej w jednym z kolejnych numerów „Landecker Stadtblatt und Nachrichten” dowiadujemy się, że „nowo poświęcone dzwony zostały podniesione i zawieszone przez firmę Bieletal - Hoch - und Tiefbau G. m. b. H. Landeck bez żadnych wypadków.[8]
[1] Constitutiones Synodi Comitatus Glacensis in causis religionis, 1559 : die Dekanatsbücher des Christophorus Neaetius, 1560, und des Hieronymus Keck, 1631, s. 35, red. F. Volkmer i W. Hohaus - Śląska Biblioteka Cyfrowa
[2] Tamże, s. 113
[3] Landecker Stadtblat und Nachrichten nr 22 z 03.05.1924 r., w: https://bibliotekacyfrowa.pl/Content/99442/PDF/GSL_P_31031_IV_1924_42026_019.pdf
[4] tamże
[5] tamże
[6] tamże
