Lądek Zdrój – dzwony Sanktuarium Matki Bożej Uzdrowienia Chorych
Sanktuarium Matki Bożej Uzdrowienia Chorych, funkcjonujące też w literaturze jako Kaplica Maryjna, lub Kaplica Zdrojowa wiąże się z bardzo ciekawą historią dzwonów, w tym dwóch najstarszych w Lądku, bo pochodzących z 1688 r. Wokół historii dzwonów tego obiektu sakralnego pojawia się sporo wątpliwości wymagających wyjaśnienia. Nie znany jest mi też stan aktualny wyposażenia dzwonnicy.
Zbigniew Sobański
Fot: https://sanktuaria.maps24.eu/item/sanktuarium-matki-bozej-uzdrowienia-chorych-w-ladku-zdroj/
Lądek Zdrój – dzwony Sanktuarium Matki Bożej Uzdrowienia Chorych
Najlepiej udokumentowanymi dzwonami Lądka Zdroju są dzwony z Sanktuarium Matki Bożej Uzdrowienia Chorych , zwanej też kaplicą zdrojową, powstałego w 1679 r. Powstało ono z inicjatywy Jana Zygmunta Hoffmanna, właściciela części obecnego zdroju. Dwa najstarsze dzwony zostały odlane i zawieszone w 1688 r., trzeci – podarowany w 1691 r., choć datowany według jednego ze źródeł dopiero na 1712 r., co rodzi pewne wątpliwości interpretacyjne. Cytowany już wcześniej korespondent Gebirgsbote w dniu o1.07.1917 r. pisał bowiem, że zdjęte „dwa dzwony kaplicy Mariackiej zostały odlane w 1688 roku, a jeden w 1723 roku.” Według jego słów zostały zdemontowane 27.06.1917 r.[1]
Pierwszy z dzwonów, to dzwon spiżowy , został odlany w 1688 r. przez pochodzącego ze znanej ówczas rodziny ludwisarzy Götzów – Zygmunta. Dzwon ważył 89 kg, jego wysokość bez korony wynosiła 53 cm, a jego dolna średnica – 52 cm, ton - nieznany. Według „Leihglocke, dzwon po rekwizycji miał trafić po II Wojnie Światowej do kościoła p.w. Św. Bonifacego, przy Fritz-Schulte-Strasse. 2, Reichshof-Wild-Berghütte, w diecezji Köln, niestety nie udało mi się, jak dotąd, trafić na wiarygodny dowód, jakoby tam się znajdował.[2]
N/z: dzwon z 1688 r. w: M. Tureczek, Leihglocken... s. 445
Dzwon ten posiadał sześcioramienną koronę z kluczem o wysokości 14,5 cm. W górnej części płaszcza, na łączeniu z hełmem znajdowała się inskrypcja zamknięta od góry, jak i od dołu dwoma półwałkami, o treści: IOANNES SIGISMVNDVS HOFFMAN A LEVCHTENSTERN.[3]
N/z: korona i szyja dzwonu z inskrypcją, z 1688 r. opracowanie własne na podstawie: M. Tureczek, Leihglocken... s. 445
Na płaszczu motyw heraldyczny, a po przeciwnej stronie inskrypcja o treści:
„ SACROSANCTAE ET INDIVIDVAE TRINITATI/ EIVSDEMQVE TOTIVS DICATI TEMPLI / FILIAE DEI PATRIS MATRIS DEI/ FILÝ SPONSAE SPIRITVS SANCTI ADMI= / RABILIS VIRGINIS MARIAE IN COELIS / CORONATAE GLORIAE ET HONORI SACRVM / AES HOC CAMPANVM ANNO REPARATAE SALVTIS / 1688 FF”[4]
N/z: motyw heraldyczny na płaszczu dzwonu z 1688 r. opracowanie własne na podstawie: M. Tureczek, Leihglocken... s. 445
Co oznaczać może: „do świętej i jedynej trójcy, tej samej, której wszyscy są poświęceni, świątyni córki bożej, ojca matki bożej, syna oblubienicy ducha świętego, cudownej panny Maryi w niebie ukoronowanej chwałą i czcią świętą dzwon naprawiony w roku zbawienia / 1688 (…) Inskrypcja w języku łacińskim. Forma pisma: majuskuła humanistyczna.[5]
N/z: motyw heraldyczny rodu Hoffmann w: Siebmacher, Johann, Blážek, Konrad, Der abgestorbene Adel der Preussischen Provinz Schlesien. Tablica 33, w: https://sbc.org.pl/dlibra/publication/4337/edition/4028?fbclid=IwAR2hMGiIFIas4K9gM8VJ1FSqqCPTtdwM8wdfjVevXv7p7dAWG_A3uL6UuJg,
Motyw heraldyczny ujęty na płaszczu dzwonu to herb Sigismunda Hoffmana von Leuchtenstern – fundatora sanktuarium.[6]